Alüminyum Kaynak Uygulamalarında Sıkça Sorulan Sorular 

Aşağıda, alüminyum kaynağı hakkında en sık sorulan sorular ve bu soruların bir uzman ağızdan cevapları verilmiştir.  

• 1.  Uyguladığım alüminyum kaynağı neden ana malzemeden çok daha zayıf? 
• 2.  Alüminyum kaynağı uygulamasında ne tip bir koruyucu gaz kullanmalıyım? 
• 3. TIG (Argon) kaynağı işleminde alüminyum için en iyi elektrot hangisidir? 
• 4. Alüminyum kaynağı uygulamasında ne kadar ön tav vermeliyim? 
• 5. Alüminyum kaynakları için en uygun gerilim giderme işlemi hangisidir? 
• 6. Farklı alüminyum alaşımları nasıl ayırt edebilirim? 
• 7. Farklı kalınlıkta iki alüminyum parçaya nasıl TIG (Argon) kaynağı yapabilirim? 
• 8. 7075'e nasıl kaynak yapabilirim?   

1. Uyguladığım alüminyum kaynağı neden ana malzemeden çok daha zayıf?  

Çelik malzemelere ana malzeme kadar dayanıklı kaynak yapılabilmektedir. Ancak, alüminyum malzemelerde bu geçerli değildir. Kaynak hemen her zaman ana malzemeden daha zayıf olacaktır. Bunun nedenini daha iyi anlamak için iki alüminyum alaşım kategorisini ele alalım; ısıl işleme elverişli ve ısıl işleme elverişsiz alaşımlar. İkinci kategori sadece soğuk işlemle sertleştirilebilir ve dolayısıyla metal fiziksel değişikliğe uğrar. Alaşım soğuk işleme tabi tutuldukça dayanıklılığı artar.  

Ancak, soğuk işlenmiş bir alaşıma kaynak yaptığınızda, 0 menevişli (veya sıfır tavlı) duruma geri dönmesi ve "yumuşaması" için kaynağın etrafındaki malzemeye bölgesel tavlama yaparsınız. Bu nedenle, ısıl işleme elverişli olmayan alaşımlara ana malzeme kadar dayanıklı kaynak yapmanın tek yolu 0 menevişli durumdan başlamaktır.  

Isıl işleme elverişli alüminyum alaşımlarda, ısıl işlemin son adımında metal yaklaşık 205°C sıcaklığa ısıtılır. Ancak, kaynak işlemi sırasında kaynağın etrafındaki malzeme 205°C 'den çok daha yüksek bir sıcaklığa ulaşır ve bunun sonucunda bazı mekanik özelliklerini kaybeder. Dolayısıyla, kaynak sonrası ısıl işlemler uygulanmadığı takdirde, kaynağın etrafındaki bölge alüminyumun diğer kısımlarından önemli oranda (yaklaşık olarak yüzde 30 ila 40) daha zayıf hale gelir. Isıl işleme elverişli alüminyum alaşımlara kaynak sonrasında ısıl işlem uygulandığında ise, alaşımın özelliklerinde iyileşme kaydetmek mümkündür.  

Aşağıda, ısıl işleme elverişli ve elverişsiz olan alüminyum alaşım serileri verilmiştir:  

Isıl işleme elverişli seriler: 2000, 6000, 7000.  

Isıl işleme elverişsiz seriler: 1000, 3000, 4000, 5000.  

2. Alüminyum kaynağı uygulamasında ne tip bir koruyucu gaz kullanmalıyım?  

TIG (Argon) Kaynağı ve MIG (Gazaltı) Kaynağı (uygulamalarında, 1,25 cm kalınlığa kadar alüminyum malzemeler için saf argon kullanılır. Kalınlık 1,25 cm üzeri olursa, arkı daha sıcak hale getirmek ve kaynak nüfuzunu artırmak için yüzde 25 ila 75 arası bir oranda helyum eklenebilir. Argon en iyisidir çünkü sağladığı ark temizleme etkisi helyumdan daha fazladır ve ayrıca helyumdan daha ucuzdur.  

Asla oksijen veya karbondioksit içeren bir koruyucu gaz kullanmayın; aksi takdirde alüminyum oksitlenir.  

 3. TIG (Argon) Kaynağı işleminde alüminyum için en iyi elektrot hangisidir?  

Çelik de dahil olmak üzere çoğu malzeme için, yüzde iki toryum alaşımlı tungsten elektrot tavsiye edilir. Ancak, alüminyum kaynağında DC yerine AC kullanıldığından, elektriksel özellikleri farklıdır ve tungsten elektroda verilen enerji miktarı AC kaynağında daha yüksektir. Bu nedenlerle, alüminyum kaynağı için saf tungsten veya zirkonyum alaşımlı tungsten tavsiye edilmektedir.  

Ayrıca, AC kaynağında elektrot çapı DC'ye göre daha büyük olmalıdır. 3.25’lik bir elektrotla başlanması ve daha sonra gerekirse ayarlanması tavsiye edilir. Zirkonyum alaşımlı tungsten elektrotların akım taşıma kapasitesi saf tungsten elektrotlardan daha yüksektir. AC kaynağı için bir diğer yararlı ipucu ise küt uç kullanılmasıdır; sivri uç kullanıldığında ark gezinme eğilimi gösterir.  

 4. Alüminyum kaynağı uygulamasında ne kadar ön tav vermeliyim?  

Az miktarda bir ön tav iyi olmakla birlikte, çok fazla ön tav vermek alüminyumun mekanik özelliklerine zarar verebilmektedir. Daha önce belirttiğimiz üzere, ısıl işleme elverişli alaşımlar için nihai ısıl işlem sıcaklığı 205°C olduğundan, kaynak uygulaması sırasında alüminyum 177°C 'ye ısıtılır ve sıcaklık bu aralıkta tutulursa alüminyumun mekanik özellikleri değişir. 

5000 serisi gibi ısıl işleme elverişli olmayan alaşımlarda, kaynak ustası sıcaklığı 93°C  aralığında tutsa dahi malzemeyi gerilme korozyonu çatlağına hassas hale getirebilir. Çoğu durumda, parçadaki nemi gidermek için bir miktar ön tav kabul edilebilir olmakla birlikte, belirli bir sınırın aşılmaması önerilir.  

Deneyimsiz alüminyum kaynakçılarının birçoğu ön tav işlemini destek olarak kullanır. Alüminyum kaynağında kullanılan ekipmanın nispeten yüksek kapasitelerde çalışması gerektiğinden birçok kaynakçı ön tavın ekipman sınırlamalarının giderilmesine yardımcı olduğunu düşünür, ancak durum böyle değildir. Alüminyumun erime noktası (649°C) çeliğin erime noktasından (1427°C ila 1483°C) düşüktür. Erime noktası düşük olduğu için, birçok kaynak ustası alüminyum kaynağı için hafif iş tipi ekipmanların yeterli olduğunu düşünür. Ancak, alüminyumun ısıl iletkenliği çeliğin beş katıdır; yani ısı çok hızlı yayılır. Bu nedenle, alüminyum kaynağı uygulamalarında kullanılan kaynak akımları ve voltajları çelik kaynağına göre daha yüksektir ve dolayısıyla alüminyum için aslında daha ağır iş tipi ekipmanlar kullanılması gerekir. 

 Alüminyum Kaynak Uygulamalarında Sıkça Sorulan Sorular-2 yazımızı okumak için tıklayın.

KAYNAK MAKİNELERİMİZ İÇİN TIKLAYIN!